गणेशमूर्तीकार अडचणीत

| अलिबाग । प्रतिनिधी ।

कोट्यवधी रुपयांची उलाढाल असणार्‍या पेण येथील गणेशमूर्ती उद्योग अडचणीत सापडण्याची शक्यता आहे. प्लास्टर ऑफ पॅरिस कि शाडूच्या मातीच्या गणेशमूर्ती बनवायच्याया संभ्रमात गणेशमूर्तिकार असल्याने परदेश आणि देशातील ग्राहकांच्या ऑर्डर अद्याप ठोस झालेल्या नाहीत. यामुळे गणेशमूर्ती व्यवसायातील आर्थिक उलाढाल मंदावण्याची चिन्हे निर्माण झाली आहेत. गणेशमूर्ती निर्मितीचे आणलेले साहित्य, हजारो कारागिरांचा रोजगार आणि गणेशमूर्ती कारखानदारांचे आर्थिक गणित बिघडण्याची चिन्हे आहेत.

सरकारने अद्यापपर्यंत पीओपी अथवा शाडूच्या गणेश मूर्ती तयार करण्याबाबत भूमिका घेतली नाही. त्यामुळे मूर्तिकार संभ्रमात आहेत. ग्राहकांकडूनदेखील मूर्ती बुकींगसाठी प्रतिसाद मिळत नाही. त्यामुळे पेणमधील गणेशमुर्तीकार मोठया अडचणीत सापडले आहेत. सरकारने मूर्तिकारांचे नुकसान टाळण्यासाठी योग्य ती भूमिका घ्यावी अशी मागणी होत आहे.

रायगड जिल्ह्यातील पेणसह अन्य ठिकाणी गणेशमुर्ती तयार करण्याबरोबरच पॉलीश करणे, सोनेरी रंग लावणे, फिनीशींग करणे, रंगकाम करणे अशा अनेक प्रकारची कामे कारखान्यांमधून केली जातात. पेणमध्ये पाच हजारहून अधिक लहान मोेठे कारखाने आहेत. या कारखान्यांमध्ये मूर्ती तयार करण्याचे काम केले जात आहे. नोव्हेंबरपासून मूर्ती तयार करून देश, विदेशात पाठविण्यास सुरुवात होते. मे महिन्यापर्यंत हजारोच्या संख्येने मुर्ती विदेशात पाठविल्या जातात. काही मूर्तिकारांच्या म्हणण्यानुसार, पीओपीच्या मूर्ती वजनाने हलक्या, हाताळणे सोपी असल्याने या मूर्तीना ग्राहकांकडून मोठ्या प्रमाणात पसंती असते. शाडूच्या मूर्ती तयार करण्यापासून सुकविणे, रंगकाम करणे अशा अनेक प्रकारची कामे करण्यासाठी वीस ते 25 दिवसांचा कालावधी जातो. त्यामुळे वेळही बराच खर्च होतो. त्यामुळे गेल्या काही वर्षापासून पीओपीच्या मुर्तींना मागणी असल्याचे बोलले जात आहे.

मात्र, यावर्षी नक्की कोणत्या मूर्ती तयार करायचे असा प्रश्‍न पेणमधील मूर्तिकारांसमोर उभा राहिला आहे. गणरायाचे आगमन यंदा 27 ऑगस्टला होणार आहे. गतवर्षीच्या तुलनेने यावर्षी 10 दिवस अगोदर गणराया घरोघरी येणार आहे. मे महिन्यामध्ये मूर्ती तयार करून वेगवेगळ्या भागात पाठविण्यास सुरुवात होते. करोडोची उलाढाला या व्यवसायातून होते. त्यामुळे यावर्षी मूर्ती बुकींगला प्रतिसाद मिळाला नसल्याची बाब समोर आली आहे. फक्त पाच टक्केच बुकींग झाल्याचे सांगण्यात आले आहे. मूर्ती तयार करण्याचा व्यवसाय सध्या ठप्प असल्याचे सांगण्यात आले आहे. त्यामुळे मूर्तिकार मोठ्या आर्थिक संकटात सापडले आहेत.

विदेशात मूर्ती पाठविण्यास अडथळा
दरवर्षी मे महिन्यापर्यंत 25 हजारहून अधिक गणेशमुर्ती विदेशात पाठविल्या जातात. पीओपीच्या 80 टक्के मूर्ती एक्सपोर्ट होतात. परंतु पीओपीच्या मुर्ती मुंबईत अडवण्याची भिती एजंटमध्ये निर्माण झाल्याने त्यांच्याकडूनही प्रतिसाद मिळत नसल्याचे मूर्तिकारांकडून सांगण्यात आले आहे. त्यामुळे विदेशात मूर्ती पाठविण्यास अडथळा निर्माण झाला आहे.

नोव्हेंबरपासून मूर्ती तयार करण्यास सुरुवात होते. हजारो बेरोजगारांना रोजगाराचे साधन या कालावधीत मिळते. यंदा ग्राहकांकडून मूर्ती बुकींगला फारसा प्रतिसाद मिळाला नाही. त्यामुळे हा व्यवसाय ठप्प झाला आहे. चार हजार मूर्ती तयार करतो. यंदा फक्त दोनशे ते अडीचशे मूर्ती बुकींग झाल्या आहेत. फक्त पाच टक्के बुकींग झाली आहे. त्यामुळे सरकारने योग्य भूमिका घ्यावी अशी मागणी आहे.

– अजित लांगी, मूर्तिकार पेण,