आरसीसी स्लीपर बसविण्याची मागणी
| नेरळ | प्रतिनिधी |
नेरळ-माथेरान-नेरळ ही नारोगेजवर चालविली जाणारी मिनीट्रेन लोखंडी एमएस दर्जाचे स्लीपरवर टाकण्यात आलेल्या रुळावरून चालविली जाते. त्यामुळे मिनीट्रेनचे इंजिन रुळावरून घसरण्याच्या घटना घडत असतात, असा दावा सामाजिक कार्यकर्ते जनार्दन पारटे यांनी केला आहे. इंजिन रुळावरून घसरण्याचे प्रकार रोखण्यासाठी रेल्वे प्रशासनाने नॅरोगेज मार्गावर आरसीसी स्लीपर बसविण्यात यावेत, अशी मागणी त्यांनी मध्य रेल्वे प्रशासनाला पाठवलेल्या निवेदनात केली आहे.
1909 साली सुरू झालेली नेरळ-माथेरान-नेरळ ही मिनीट्रेन शतकोत्तर प्रवास करीत आहे. या मार्गावर मिनीट्रेन सुरु झाली, त्यावेळी ट्रेनच्या 21 किलोमिटर लांबीच्या मार्गात लाकडी स्लीपरवर रुळ बसविण्यात आले होते. पुढे अनेक दशके मिनीट्रेन त्याच लाकडी स्लीपरवर बसविण्यात आलेल्या रुळावरून चालविली गेली. मात्र, 2000च्या दशकात पंढरपूर-मिरज हा मार्ग नॅरोगेजऐवजी ब्रॉडगेज बनविण्यात आला आणि त्यावेळी त्या मार्गावरील जुने नॅरोगेज रुळ हे नेरळ-माथेरान-नेरळ मिनीट्रेन मार्गासाठी आणण्यात आले. त्यावेळी विठोबाच्या गाडीचे रुळ माथेरानसाठी अशी बतावणी मध्य रेल्वेकडून करण्यात आली होती. त्यानंतर मिनी ट्रेनच्या मार्गावरील लाकडी स्लीपर काढून लाकडी स्लीपर काढून एमएस स्लीपर बसविण्यात आले आणि त्यावर देवाच्या गाडीचे रुळ बसविण्याची कामे पूर्ण करण्यात आली.
मात्र, तेव्हापासून मिनीट्रेनचे इंजिन रुळावरून खाली घसरण्याची सुरुवात झाली होती. तो प्रकार वर्षातून पाच ते दहा वेळा सुरूच असतो आणि त्यामुळे इंजिन रुळावरून घसरून गाडी मार्गावर थांबून राहू लागली. परिणामी, त्याचा फटका मिनीट्रेन मधून प्रवास करणार्या पर्यटक प्रवाशांना बसू लागला होता. त्यात कहर म्हणजे, मे 2019 मध्ये माथेरान येथून नेरळकरिता निघालेली मिनीट्रेन एकाच आठवड्यात दोनदा रुळवरून खाली घसरली आणि काही प्रवासी किरकोळ जखमी झाले. त्याचा परिणाम मध्य रेल्वे प्रशासनाने मिनीट्रेनची वाहतूक बंद करण्याचा निर्णय घेतला होता.
एमएस स्लीपर बदलणे आवश्यक
माथेरान येथील जनार्दन पारटे यांनी मिनीट्रेनचे इंजिन आणि प्रवासी डब्बे रुळावरून खाली घसरण्याच्या प्रकाराचा अभ्यास केला. त्यावेळी जनार्दन पारटे यांनी मिनीट्रेनचे इंजिन रुळावरून खाली उतरण्याचा प्रकार हा रुळाखाली असलेले एमएस स्लीपर हे प्रमुख कारण असल्याचे मध्य रेल्वे प्रशासनाकडे पत्रव्यवहार करून पटवून देण्याचा प्रयत्न केला. त्यानंतर मध्य रेल्वे प्रशासनाने नेरळ-माथेरान मार्गांवरील 21 किलोमिटर अंतरावर असलेले सर्व 37,500 स्लीपर बदलण्याचा निर्णय घेतला. त्यासाठी रेल्वे प्रशासनाने 610 एमएम व्यास असलेले आरसीसी बनवून घेतले आहेत. त्यापैकी तयार असलेले स्लीपर नेरळ येते आणून ते बसविण्याची कामे मागील वर्षभर सुरू असून, किमान 70 टक्के मार्गावर ही नवीन स्लीपर बसविण्यात आली आहेत.
अजूनही पूर्ण नॅरोगेज मार्गावर नवीन आरसीसी पद्धतीची स्लीपर बसवून झालेली नाही, त्यामुळे मिनीट्रेन रुळावरून घसरण्याचे प्रकार सुरू आहेत. त्यामुळे आरसीसी स्लीपर बसविण्याची कामे जलदगतीने पूर्ण करावीत, यासाठी मध्य रेल्वे प्रशासनाकडे पत्रव्यवहार केला आहे. – जनार्दन पारटे, सामाजिक कार्यकर्ते