जंजिरा किल्ला 1 सप्टेंबरपासून पर्यटकांसाठी खुला
। मुरुड जंजिरा । वार्ताहर ।
जंजिरा किल्ला पर्यटनासाठी खुला करावा, अशी वारंवार मागणी येथे येणार्‍या पर्यटकांकडून करण्यात येत होती. 1 ऑगस्टला मासेमारीसाठी ज्याप्रकारे बोटींना परवानगी देण्यात येते, त्याप्रमाणेच किल्ल्यात जाण्यासाठी शिडाच्या होड्यांना परवानगी द्यावी, अशीसुद्धा मागणी होत होती. परंतु, पावसाळ्यानंतर किल्ल्यावर स्वच्छेतची कामे असल्याने 1 सप्टेंबरला पर्यटनासाठी खुला करण्यात येईल, अशी माहिती पुरातत्व विभागाचे अधिकारी बी.जी. येळीकर यांनी दिली.
मरुड जंजिरा किल्ला सुमारे 350 वर्षे जुना असल्याचे मानले जाते आणि ते बांधण्यास 22 वर्षे लागली होती, अशी नोंद आहे. जंजिरा किल्ल्याची उंची समुद्र किनार्‍यापासून सुमारे 90 फूट आहे आणि तिच्या पायाची खोली सुमारे 20 आहे. हे जाणून आश्‍चर्य वाटण्यासारखे आहे की, मुरुड जंजिरा किल्ला 22 एकर जागेत 22 सुरक्षा चौकांसह 22 एकरांवर पसरलेला आहे. या किल्ल्यावर सिद्दी राज्यकर्त्यांनी राज्य केले आणि अनेक वेळा इतर राज्यकर्त्यांनी जंजिरा किल्ला जिंकण्याचा अयशस्वी प्रयत्न केला.
आपण महाराष्ट्रातील कोकण किनारपट्टीच्या प्रवासाला जात असाल, तर मुरुड जंजिरा किल्ल्यासाठी जा. समुद्रावर बोट चालवताना किल्ल्याचे दृश्यपूर्ण पर्यटक पर्यटकांना आकर्षित करतात. 17 व्या शतकाच्या शेवटी जंजिरा किल्ल्याची रचना निश्‍चित करण्यात आली. या किल्ल्याचे बरेच भाग अजूनही आतून अवशेषात आहेत. जंजिरा किल्ल्यातील सर्वात नेत्रदीपक आकर्षण म्हणजे किल्ला बांगडी, चावरी आणि लंदा कसम या नावाने ओळखल्या जाणार्या किल्ल्याच्या तीन प्रचंड तोफ.
याशिवाय मुरुड जंजिरा किल्ल्याला दोन महत्त्वाचे दरवाजे पाहण्यास मिळतील. जिथून मुख्य गेट जेट्टीला सामोरे जाते आणि तिचे प्रवेशद्वार तुम्हाला दरबार किंवा दरबार हॉलकडे नेते. जी पूर्वी तीन मजली रचना होती, पण आता ती मोडकळीस आली आहे. गडाच्या पश्‍चिमेस असलेल्या दुसर्‍या दरवाजाला ‘दर्या द्वार’ म्हणतात, जे समुद्रात उघडते. असा अजिंक्य जंजिरा किल्ला पाहण्यासाठी भारतातून पर्यटक येतात; परंतु पर्यटकांना सुरक्षित प्रवेशद्वारावर उतरण्यासाठी जेटी नसल्याने पर्यटक नाराजी व्यक्त करीत आहेत.
डागडुजीसाठी रुपयाही नाही
स्वातंत्र्याला 75 वर्षे झाली म्हणून किल्ल्यात 50 फूट उंच व 8=12 फुटांचा ध्वज 15 ऑगस्टला उभारण्यात येणार आहे. किल्ल्यात अगोदरच 60 फूट उंच ध्वज आहे. परंतु, तो असूनदेखील पुन्हा नवीन ध्वज रायगडच्या आठ पर्यटन स्थळांवर लावण्याचा खर्च केंद्र सरकार करणार आहे. परंतु, गेल्या दहा वर्षांत जंजिरा किल्ला दुरुस्तीसाठी खात्याकडून एक रुपयादेखील आला नाही, हे पर्यटनाचे दुःख आहे.
