| चिरनेर | प्रतिनिधी |
उरणमधील सुप्रसिद्ध चित्रकार टाकसाळ म्हणून प्रसिद्ध असलेले वसंत लडग्या गावंड यांचे उरण-आवरे येथील राहत्या घरी सोमवारी (दि. 2) निधन झाले. निधनसमयी ते 82 वर्षांचे होते. वसंत गावंड यांनी आपल्या देशातील चलनामध्ये असलेल्या अनेक नोटा व नाण्यांना डिझाईन केले होते.
भारताच्या विविध चलनी नाण्यांवर जी सुंदर व आकर्षक चित्रे असतात. त्याची डिझाईन स्टील व मास्टर पंचेस बनविण्याच्या कलेमध्ये भारतातील सर्वश्रेष्ठ आर्टिस्ट म्हणून गणले जाणारे तसेच जगातील सर्वोत्तम आठ आर्टिस्टमध्ये वसंत गावंड यांची गणना होत होती. अंत्यत हलाखीच्या परिस्थितीत आवरे येथील रायगड जिल्हा परिषद शाळेतून प्राथमिक शिक्षण पूर्ण केले. पुढील शिक्षणासाठी एन.आय. हायस्कूल उरणचे माजी मुख्याध्यापक कै. यशवंत किनरे सर यांनी त्यांना एन.आय. हायस्कूलमध्ये दाखल केले. त्यांची कलेची आवड लक्षात घेऊन किनरे सरांनी त्यांना जे.जे. स्कूल ऑफ आर्ट्स येथे इन्ग्रेव्हर आर्टिस्टसाठी प्रवेश घेण्यास भाग पाडले. किनरे सरांचा हा विश्वास वसंत गावंड यांनी सार्थ करून जगातील एक महान आर्टिस्ट झाले.
केंद्र सरकार एखाद्या महापुरुषाच्या किंवा ऐतिहासिक घटनेच्या स्मृतीप्रित्यर्थ नाणी ‘Commomorativ Coins’ काढत असतात, त्यावेळी प्रथम त्या चित्राचे डिझाईन देशातील सर्व टांकसाळीतील कलाकारांकडून तयार करून घेतली जातात. त्यातून एका उत्कृष्ट नाण्याच्या डिझाईनची निवड केली जाते. वसंत गावंड यांनी आजपर्यंत त्यांच्या सेवाकाळात छत्रपती शिवाजी महाराज, पंडित नेहरू, सरदार पटेल, इंदिरा गांधी, जयप्रकाश नारायण, राजीव गांधी इत्यादी महापुरुषांची आणि नववे एशियन गेम्स, स्वातंत्र्याचा सुवर्णमहोत्सव, कॉमन वेल्थ गेम्स आदी महत्त्वपूर्ण घटनांवर आधारित तयार केलेली आहेत. या डिझाईनची निवड करून भारत सरकारने त्यांची नाणी प्रसिद्ध केली आहेत. एखाद्या कलाकाराकडून एक-दोन जरी नाण्यांची निर्मिती झाली, तरी तो कलाकार कृतार्थ होतो. मात्र, वसंत गावंड यांच्या हातून प्रमुख राष्ट्रपुरुषांची अनेक नाणी तयार झालीत, यावरून ते किती महान कलाकार होते हे समजते.
वसंत गावंड हे 2002 साली मुंबई येथील टाकसाळीतून (India Mint) आर्टिस्ट इनग्रेव्हर या क्लास वन पदारून निवृत्त झाले. त्यांना लहानपणापासून संगीत कलेची आवड होती. सुट्टी किंवा सणाच्या वेळी ते गावात येत, तेव्हा नेहमी बुलबुल (बेंजो) वाजवत असायचे. आणि तोही मोठा भोंगा लावून. त्याचप्रमाणे ते हार्मोनियमपण सुंदर वाजवत.
एप्रिल 2020 मध्ये त्यांनी तयार केलेल्या सर्व कलेचे जे.जे. स्कूल ऑफ आर्टस् येथे प्रदर्शन होणार होते. पण, लॉकडाऊनमुळे ते शक्य झाले नाही. त्यांनी तयार केलेल्या कलाकृतीचे एखादे स्मारक त्यांच्या जन्मगावी तयार व्हावे, ही इच्छा अनेक कलाप्रेमी व्यक्त करत आहेत. त्यांच्या अंत्यसंस्कार प्रसंगी मोठा जनसुदाय उपस्थित होता. वसंत गावंड यांच्या अचानक जाण्याने उरणमध्ये हळहळ व्यक्त केली जात आहे.